Biobased bouwen in de PZC

Directeur Martijn van Sabben van aannemer Fraanje in Lewedorp tikt met zijn vinger tegen de houten geveldelen. ,,Onzichtbaar zijn de isolatieplaten van geperste houtsnippers die er achter schuilgaan. Mooi biobased materiaal.” Hij wenkt ons naar binnen om het paradepaardje te tonen. ,,Kijk, deze geperste, keiharde isolatiewanden van producent Faay zijn gemaakt van vlasscheven. Vlas isoleert net zo goed als glaswol. De platen zijn bovendien demontabel als de eigenaar zijn huis anders wil indelen.”

De zes woningen aan de Sierperendreef zijn echter niet volledig gebouwd met natuurlijke materialen en grondstoffen. Het dank kent een pvc-bedekking en de dragende wanden zijn van klassiek beton, al laat Fraanje er wel regelmatig verpulverend afvalpuin doorheen mengen in plaats van grind. "Dat is net zo sterk. Wij doen nog iets extra's met de betonnen wanden. We werken ze zo glad af dat je ze in principe niet hoeft te stukadoren. Dat scheelt geld en materiaal en is dus duurzamer." 

40 procent C02-uitstoot komt uit de bouw

Het roer moet om in de bouw. Wereldwijd is de bouwsector goed voor 40 proces van de uitstoot van C02. Nieuwe woningen moeten bij voorkeur energie-neutraal zijn en bestaan uit biobased materialen. Circulair heet dat. Het ideaalplaatje is dat de akkerbouw deels gewassen teelt voor de bouw. Bijvoorbeeld vezelhennep, vlas, jute en olifantsgras. Met de wereldwijd toenemende vraag naar voedsel een forse uitdaging. 

De praktijk is weerbarstig, erkent van Sabben. Duurzame en volledige biobased woningen voor een redelijke prijs zitten nog niet in het portfolio, met name vanwege de meerkosten. Daar komt nog iets bij: "Mensen durven een biobased experiment nog zelden aan. Je kunt kopers ook niet dwingen, je probeert ze wel te wijzen om bij de keuze voor bouwmaterialen rekening te houden met klimaatproblemen. Bovendien wensen ze vaak een onderhoudsvrije woning. Ze willen liever kunststof dan houten kozijnen, zoals wij hier in dit Kamperlandse project gebruiken. Die moet je wel een keer schilderen, dat is zo. Biobased gaat niet altijd hand in hand met duurzaam en onderhoudsvriendelijk." 

Garantie is een drempel

Een andere drempel is garantie, weet Aart-Jan de Pater, projectontwikkelaar bij Fraanje. "Als je een nieuwe natuurlijke materiaalsoort toepast, moet je zeker weten dat je er tien jaar garantie op kunt geven zonder dat je voor verrassingen komt te staan." Fraanje heeft op dat punt leergeld betaald. De aannemer bouwde in Goes ooit een serie ecowoningen met een sedumdak. Nog voor de garantietermijn afliep, begonnen enkele pantendaken te lekken. Dat herstel kostte een paar lieve duiten. 

Van Sabben is behalve aannemer ook voorzitter van Bouwend Zeeland. Hij probeert collega's warm te maken voor biobased. "In de bouw heerst toch nog koudwatervrees. Onbekend maakt onbemind. Als Fraanje willen we koploper zijn. Vandaar steken wij in Kamperland onze nek uit met dit rijtje van zes woningen. Het is ons eerste gedeeltelijk biobased woningbouwproject in het betaalbare segment."